TEKNOLOJİ

Ankara Metrosu Sistemindeki ana teknoloji başlıkları...

Sistem Güç Dağılımı

Güç Dağıtım Sistemi, tren işletmesinin, yolcu istasyonlarının, işletmeyi destekleyen tesislerin (İşletme ve Bakım Merkezi ve Depo) ile tren kumandası, iletişim sistemleri vs, kapsamındaki donanımları besleyecek gücü sağlayacak ve acil durumlar için yedek güç temin edecek şekilde tasarlanmıştır. Elektrik gücü, Türkiye Elektrik Dağıtımı A.Ş. (TEDAŞ)'ın Maltepe, Akköprü ve Macunköy dağıtım merkezlerinden 34,5 kV olarak sağlanır. Bu güç, 10.5 kV' a indirilir. Cer gücünde kullanılmak üzere doğrultulup 750 Vdc'ye ve yolcu istasyonları ile buralardaki yardımcı donanımlarda (tren kumandası, iletişim, ücret toplama, vs.) kullanılmak üzere 380 Vac'ye indirilmek üzere trafo merkezlerine dağıtılır. Cer gücü, tahsis yolu boyunca bir iletken ray vasıtasıyla araçlara dağıtılıp her iki taşıyıcı raydan dönecek şekilde bir "üçüncü ray" sistemi ile sağlanır. Enerji Temin Düzeyi Bara ayırıcıları, cer gücü trafo merkezleri, yolcu istasyonu güç merkezleri ve İşletme ve Bakım Merkezi (İBM), Denetsel Kumanda ve Veri Toplama (SCADA) sistemi vasıtasıyla sürekli olarak izlenir ve kumanda edilir. Ankara Metrosu'nda, istasyonlar için ve Otomatik Tren Kumandası ve İletişim donanımlarına yedek güç sağlanması amacıyla İşletme ve Bakım Merkezi için birer adet kesintisiz güç kaynağı (UPS) vardır. Acil durumlarda cer gücünün kesilebilmesi için bütün yolcu istasyonlarında ve tahsis yolu üzerinde belli aralıklarla acil durum açtırma istasyonları bulunmaktadır.

Araçlar

Ankara Metrosu'nda, motorlu araç (A aracı) ve treyler (B aracı) olmak üzere iki ayrı tipte araç kullanılmaktadır. Bu araçların "Motorlu–Treyler–Motorlu" şeklinde birbirlerine yarı sabit olarak bağlanması ile üçlü birimler oluşturulur. Hareket gücü, çopur-kontrollü tahrik sistemleri vasıtasıyla motorlu araçlarda üretilir. Motorlu araçların birer ucunda, tren her iki yönde hareket ederken içinde bir sürücünün bulunacağı kabinler mevcuttur.Üçlüdeki araç alt sistemleri (frenler, kapılar, süspansiyon) için basınçlı hava üretecek olan donanım, treyler aracında yer almaktadır. Araçlar 3,124 m. genişlik ve 22,879 m. uzunlukta olup, motorlu araç 60 kişilik (boş ağırlık 31,805 kg) ve treyler araç 62 kişilik (boş ağırlık 26,337 kg) oturma kapasitesine sahiptir.Ankara Metrosu İşletmesinde 144 set tren vardır. 97 set tren aktif olarak çalışmakta 47 set tren ise üretim aşamasındadır.Ticari servis işletmesinde genel olarak 2 set trenden oluşan 6’lı tren ile hizmet sunulmaktadır. Araç boyu 23 m. olan 3 araç bir seti oluşturmaktadır. Sabah yoğun saatlerde yolcu sayısına göre M1 hattında 12 tren, M2 hattında 9 tren, M3 hattında 9 tren, M4 hattında 6 tren çalışmaktadır. Araç yolcu kapasitesi 6’lı araç için 1740 kişi (m² ye 5 kişi)dir. Araç ağırlığı (Yolcu ile 6’lı Araç) yaklaşık 300 ton dur.

Bakım Kontrol Sistemi

Maximo programı; Ankara Metrosu işletmesinin, bakım ve malzeme yönetimi ihtiyaçlarını karşılamak ve değeri yüksek olan kaynaklarının bakım faaliyetlerini planlamaya yardımcı olmak üzere 1999 yılı içerisinde kurulmuş bir bakım yönetim programıdır. Maximo programı, on kişilik seçilmiş bir grubun altı ay süren yoğun çalışma ve eğitim etkinlikleri sonucunda Ankara Metrosu İşletmesinde kullanılabilir hale gelmiştir. Her türlü satınalma işlemleri, her türlü bakım etkinlikleri, Maximo üzerinden yürütülmekte Maximo üzerinden gelmeyen hiçbir satınalma isteği, Maximo bağlantısı olmayan hiçbir bakım, işleme konulmamaktadır. İşletme içerisine giren her türlü malzeme Maximo Stok Modülü ile kayıt altına alınmakta ve yine Maximo üzerinden kullanıma açılmaktadır. Herhangi bir malzeme isteğinde iş emri bağlantısı olmadan malzeme çıkışı yapılmamaktadır. Ankara Metrosu işletmesine Maximo kurulduktan sonra veritabanına girilen hiçbir bilgi atıl vaziyette kalmamış ve gerekli analizler yapılarak bakım alanında geleceğe yönelik planlar hazırlanmıştır. Kurulan sistem ile personel hiyerarşisi sağlanmıştır. Örneğin bir müdür onaylamadan hiçbir satınalma isteği dikkate alınmamaktadır. Programın esnek olması sayesinde işletmemiz için gerekli olan her türlü bilginin girişi sağlanabilmiş ve işletme içi yerelleştirme işlemleri çok kolay bir şekilde gerçekleştirilmiştir. (örneğin programda olmayan konsorsiyum parça numarası girişleri, sökülen parça seri numaraları, takılan parça seri numaraları, bir takım değer listeleri, sorunun çözümünü gerçekleştirecek birimler gibi kısımlar sonradan eklenmiştir.)